Bir süredir gıybetle ilgili bir kitap okuyorum. Bu yazımda, kitapta nakledilen bazı rivayetleri size aktarmak istiyorum:
Hakkında konuştuğun kişide o özellik varsa gıybet, yoksa iftira olur. (Hadisi Şerif)
“Gıybet eden ve dinleyen günaha ortaktır.” (Hadisi Şerif)
“Kim bir mümini, münafığa (gıybetçiye) karşı himaye ederse, Allah da onun için kıyamet günü etini cehennem ateşinden koruyacak bir melek gönderir.” (Hadisi Şerif)
Gıybet yapanla arkadaşlığa devam eden kimseye gıybet, normal bir şeymiş gibi görünmeye başlar.
“Dilini tut, evinden dışarı çıkma ve günahlarına ağla.” (Tirmizi)
“Susan kurtulur.” (Tirmizi)
“Allah (c.c.), adil bir hâkimdir. Haccac’dan zulmünün intikamını alacağı gibi, Haccac’ı gıybet edenin de cezasını verecektir.”
“Gıybet edilen ölü veya gaipse, helâlleşmek mümkün değildir. Yapılacak olan, o kişi için dua ve tevbe etmektir. Ayrıca o kişi için hayır ve hasenat yapmalıdır.”
Peygamber’imiz (S.A.V.) buyuruyor: “Gıybet, zinadan daha şiddetli ve günahtır.” “Bu nasıl olur?” diye soruldu. Resul-i Ekrem (S.A.V.) buyurdu: “Zina eden kişi tevbe ederse, Allah tevbesini kabul eder. Fakat gıybet edeni, gıybeti edilen affetmedikçe bu günahtan kurtulamaz.”
“Gıybet, adam öldürmekten beterdir.” (Hadisi Şerif)
“İşlediğim bir günahtan dolayı 5 ay gece namazından mahrum bırakıldım. ‘O nedir?’ dediler. Ağlayan birini gördüm, ‘Bu adam riyâkar’ dedim.” (Süfyan-ı Sevri)
Hz. Aişe anlatıyor: “Bir gün, bir kadın evimize geldi. Gittiği zaman elimle, kısa boylu olduğunu işaret ettim. Resul-i Ekrem (S.A.V.), ‘Kadının gıybetini yaptın’ buyurdu.”
“Hayırlı sözün dışında ‘Susmak’, ibadetlerin en yükseğidir.” (el-Câmiu’s Sagir)
“Haram olan bir gıybete başlanıldığında, dinleyen kimsenin o kimseyi, gıybetten men edip susturması vacip/farzdır.” (Nevevi)
Ve bir ayet: “Ey iman edenler, zannın çoğundan kaçının. Çünkü bazı zanlar günahtır. Birbirinizin gizli yönlerini araştırmayın. Kiminiz, kiminizin gıybetini yapmasın. Sizden biriniz, kardeşinin etini yemeyi sever mi? İşte bundan tiksindiniz. Allah’tan korkup sakının. Şüphesiz Allah tevbeleri kabul edendir, çok esirgeyendir.” Hucurât Suresi, Ayet-12
***
Sonuç: Kitaptan edindiğim intiba, “eleştiri” ve “anı” türünün pek çok yönüyle gıybet sayılabileceği şeklinde oldu. Gerçekten aklım karıştı. Günümüz İslâm alimlerinin konu üzerinde ciddi çalışmalarına ihtiyaç var. Konu, tartışılmaya değer.
Allah, bizleri gıybetli sohbetlerden korusun. Âmin.
