ANKARA (AA) – AK Parti Seçim Beyannamesi'nde, Yapı Denetimi Hakkında Kanun'da değişiklikle, denetim görevinin ihmal edilmemesini temin eden, ağır yaptırımlar içeren düzenleme yapılacağı bildirildi.
Beyannamedeki “Adalet, Demokrasi, İnsan Hak ve Hürriyetleri” bölümünde, “Yüksek Standartlı Demokrasi”, “Türkiye Yüzyılı'na Yeni Anayasa”, “Hak ve Özgürlükler: Özgürlükler Yüzyılı” ile “Adalet Reformu” alt başlıkları yer aldı.
“Yüksek Standartlı Demokrasi” başlığında, gelecek dönemde, elde edilen tecrübeler ışığında yüksek standartlı demokrasi hedefinin, tamamlayıcı reformlarla hayata geçirileceği vurgulandı.
Buna göre, katılımcı, çoğulcu ve şeffaf bir anlayışla “Yasama Reformu” yapılacak, Siyasi Partiler Kanunu, özgürlükçü anlayışla ve çerçeve yasa şeklinde yenilenecek.
Seçim kanunlarının mevzuattaki dağınık görünümüne son verilerek, bu konuda temel bir kanun düzenlenecek.
Kamu görevine ilk defa yapılacak atamalarda, görevin niteliğinin gerektirdiği haller dışında mülakat usulü kaldırılacak, atamalar yazılı sınav sonuçlarına göre yapılacak.
Belirli sayıda vatandaşın kanun teklifi vermesine veya bir kanunun iptal için Anayasa Mahkemesi'ne başvurmasına imkan tanınmasını sağlayacak “Halk Teşebbüsü” ile katılım güçlendirilecek.
Dijital oylama ve müzakere yöntemleri geliştirilerek “e-demokrasi” platformu oluşturulacak.
“Hak Arama Hürriyetinin” kapsamı genişletilerek, dilekçe verme, bilgi edinme, kamu denetçisine başvurma, yargıya erişim ile diğer başvuru haklarını kapsayacak şekilde anayasal bir norm oluşturulacak.
Siyasi parti kapatma davalarının açılması ve kararın yerine getirilmesi TBMM iznine bağlanacak.
– “Uluslararası insan hakları mekanizmaları ile işbirliği geliştirilecek”
Alevilerin beklenti ve taleplerini karşılayan politikalar artırılarak sürdürülecek, romanların başta istihdam, iskan ve eğitim olmak üzere tüm sorunlarının çözümüne hız verilerek her türlü ayrımcılık zeminini ortadan kaldırılacak.
İnsan Hakları Eylem Planı geliştirilerek uygulanmaya devam edilecek. Başta Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) ve Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi olmak üzere uluslararası insan hakları mekanizmaları ile işbirliği geliştirilecek.
Avrupa Birliği'ne üyelik süreci, karşılıklı hak ve yükümlülükler çerçevesinde, ortaklık hukukunun yenilenme ihtiyaçları da gözetilerek kararlılıkla sürdürülecek.
– “Yeni Anayasa herkesin birinci sınıf vatandaş olduğu yapıda olacak”
Tamamen milli iradeden doğan, geniş katılımlı, çoğulcu, özgürlükçü, baştan sona milletin temsilcilerinin hazırlayacağı yeni Anayasa Türkiye Yüzyılı'na kazandırılacak.
Yeni Anayasa, milletin kendi iradesi ve kendi eliyle yaptığı, her bir vatandaşın “içinde ben varım”, “benim iradem var” dediği, yaşam hakkını, düşünce ve kanaat özgürlüğünü, inancı ve inandığını yaşama özgürlüğünü, aileyi, toplumu ve mülkiyet hakkını koruyan yapıda olacak.
Yeni Anayasa, bir daha hiç kimsenin başörtüsü zulmü gibi çağ dışı uygulamalara, zorbalık ve baskılara tevessül etmesine dahi izin vermeyecek. Irk, din, mezhep, dil, renk ve kültür farkı göz etmeden herkesi kuşatan, insan onuru ortak temelinde buluşturan, kucaklayıcı, bütünleştirici, çeşitlilikte birliği savunan, herkesin birinci sınıf vatandaş olduğu yapıda olacak.
Demokratik katılımı genişletecek, siyasal katılımın önündeki vesayetlere izin vermeyecek yeni Anayasa, bilgi teknolojileri ile vatandaşın yönetim süreçlerine ortaklığını temin edecek.
– İmar hukuku, anayasal düzeyde ele alınacak
“Hak ve Özgürlükler: Özgürlükler Yüzyılı” başlığı altında, Türkiye Yüzyılı'nın, güçlünün değil, haklının yüzyılı olacağı vurgulandı.
Bu kapsamda, insanın canını hiçe sayan sorumluların etkin bir soruşturmayla adalet önüne çıkarılması, yaptıklarının yanlarına kar kalmaması için kurumsal ve yasal altyapı güçlendirilecek, ceza yaptırımları ağırlaştırılacak.
İnsanın hayatına mal olan ihmal ve kusur iddialarında şüpheli konumda olan kamu görevlileri için idareden soruşturma izni alınması usulü kaldırılacak.
İmar hukuku, anayasal düzeyde ele alınacak ve insanın yaşanabilir, sürdürülebilir, güvenli çevre hakkını koruyacak düzenlemeler yapılacak.
Yapı Denetimi Hakkında Kanun'da değişiklik yapılarak denetim görevinin ihmal edilmemesini temin eden, ağır yaptırımlar içeren düzenleme yapılacak.
– Yaşam Hakkı Eylem Planı
“Yaşam Hakkı Eylem Planı” kapsamında, şiddete başvurma riski bulunup akıl sağlığı yerinde olmayan, şiddet geçmişi bulunan kişilere karşı toplumun korunması, ulaşım ve trafik kazalarının azaltılması, bireysel silahlanmanın kontrol altına alınması, insan hayatı için tehlike arz eden meslek kollarında iş güvenliği standartları ve denetiminin yükseltilmesi, şiddetin basın yayın organları ve sosyal medya platformlarında özendirilmesinin önlenmesi sağlanacak.
Konut güvenliğinin sağlanması, doğal afetlere hazırlık ve maden kazalarının önlenmesi için çalışmalar yürütülecek.
– İşkence ve kötü muameleye karşı sıfır tolerans
İşkence ve kötü muameleye karşı sıfır tolerans anlayışının benimsenmesine kararlılıkla devam edilecek.
İnsan haklarını koruma mekanizmalarının, işkence ve kötü muameleye karşı denetim ve önleme fonksiyonlarını daha etkin yerine getirebilmeleri için bağımsızlıkları güçlendirilecek.
Hakimler, Cumhuriyet savcıları, kolluk görevlileri ve ceza infaz memurlarının insan hakları eğitimleri, AİHM standartları çerçevesinde artırılacak.
Cezaevi koşulları, insan onur ve haysiyetini gözetecek, işkence ve kötü muameleyi önleyecek şekilde iyileştirilecek.
Tüm okullarda etüt imkanları yaygınlaştıracak, velilerin iş hayatıyla okul programları uyumlaştırılacak.
– İfade özgürlüğü
Değişen toplumsal ihtiyaç ve koşullar dikkate alınarak ifade özgürlüğünü kısıtlayıcı nitelikteki mevzuat gözden geçirilecek ve uygulamadan kaynaklanan eksiklikler giderilecek.
İfade özgürlüğü ile kişinin şeref ve haysiyetinin korunması gibi diğer hak ve özgürlükler arasında ne demokratik toplum düzeni ne de bireysel haklardan vazgeçmeyen makul denge korunacak.
Toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının fiilen kullanımının güçlendirilmesine yönelik kolluk görevlilerinin meslek içi insan hakları eğitimi geliştirilecek.
– “Ayrımcılık ve Nefretle Mücadele Kurulu” oluşturulacak
Ayrımcılık ve nefretle etkin mücadele için “Ayrımcılık ve Nefretle Mücadele Kurulu” oluşturulacak. Kurul, ulusal ve uluslararası ölçekte hak ihlali gözlem, değerlendirme ve tespitlerini içeren “Ayrımcılık ve Nefretle Mücadele Uluslararası Endeksi” yayınlayarak nefret suçları ile küresel mücadelenin etkin bir parçası olacak. Nefret suçuna ilişkin yeni ve müstakil bir düzenleme yapılacak.
– Kentsel dönüşüm süreçleri hızlandırılacak
Kentsel dönüşüm süreçleri, sağlıklı bir çevrede yaşama, yaşanabilir şehirler kurma ve mülkiyet hakkı esasları gözetilerek hızlandırılacak.
Depreme dayanıklılığı yüksek, temiz, sağlıklı ve sürdürülebilir kentler inşa edilecek, bu amaca aykırı iş ve işlemler ceza yaptırımı içine alınacak.
Farklı kanunlar ve mevzuatlarla düzenlenmiş, birden fazla kurum ve kuruluş tarafından gerçekleştirilen sosyal yardımlar, bütüncül şekilde tek bir mevzuat çatısı altında toplanarak aile bazlı “vatandaşlık maaşı” ödenecek.
– Yeni nesil hak ve özgürlükler
Çevre, enerji, su, gıda gibi tüm imkan ve kaynakların sahibi değil, emanetçisi olunduğu bilincinin yediden yetmişe oluşturulması için çalışılacak.
“Emanet adaleti” ismi verilen bu yaklaşımla, önceki nesillerden devralınan ülke kaynaklarının korunarak, gözetilerek ve büyütülerek sonraki kuşaklara bırakılması için çalışılacak.
– Hak ve özgürlükleri koruyucu mekanizmalar
Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumunun yapısı güçlendirilecek. Temel hak ve özgürlükleri daraltan kanun değişikliklerinin kabulü için nitelikli çoğunluk koşulu getirilecek.
Kamu Denetçiliği Kurumuna resen inceleme başlatma yetkisi sağlanacak, kurumun kararlarının etkinliği artırılacak.
– Adalet Reformu
Beyannamedeki “Adalet Reformu” başlığında, Türkiye Yüzyılı'nda, adaletin hızla tecellisine yönelik düzenlemeler yapılacak ve insan hayatını her türlü ihmal, tedbirsizlik ve suistimalden koruyan yeni uygulamalar hayata geçirilecek.
“Adalete Zahmetsiz Erişim” ilkesiyle adalete erişimi zorlaştıran düzenleme ve uygulamalar değiştirilecek, yargısal süreçler sadeleştirilecek.
Adliye bulunmayan ilçelerde adli hizmet irtibat noktası oluşturulacak. Ücretsiz aile avukatlığı sistemi getirilecek.
Koruyucu hukuk uygulamalarının geliştirilmesi kapsamında, “Hukuk ve Adalet” dersi ortaokul ve lise müfredatında zorunlu hale getirilecek.
Lekelenmeme hakkına, daha güçlü korunabilmesi için Anayasa'da yer verilecek.
Daha hızlı ve öngörülebilir adalet için, ihtisas mahkemelerinin sayısı artırılacak. Hakim ve Cumhuriyet savcılarının mesleğin başından itibaren ihtisaslaşmaları sağlanacak.
Adalet Bakanlığına bağlı adli kolluk teşkilatı kurulacak. Böylece polisin adli ve idari görevleri arasındaki ayrım kesin olarak belirlenecek, adli soruşturmaların etkinliği artırılacak.
Aile içi şiddet ve kadına karşı şiddetten kaynaklanan suçların etkin şekilde soruşturulması amacıyla kurulan özel soruşturma büroları ülke genelinde yaygınlaştırılacak.
Ülke ve dünyadaki gelişmeleri dikkate alan, halkın ve avukatların ihtiyaç ve beklentilerine azami düzeyde cevap veren yeni bir Avukatlık Kanunu çıkarılacak.
Cezasızlığı önleyecek şekilde infaz sistemi yenilenecek. Cezaevine girdi-çıktı yapılmasına neden olan düzenlemeler değiştirilecek.
