İSTANBUL (AA) – GÜLSELİ KENARLI – Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü ile Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Türkiye tarafından denizel istilacı yabancı türlere ilişkin farkındalık oluşturmak amacıyla hayata geçirilen proje kapsamında 138 öğretmen aracılığıyla 4 bin 140 ilk ve orta okul öğrencisine eğitim verildi.
Öğretmen Akademisi Vakfı'nın (ÖRAV) katkılarıyla geçen yılın Mayıs ayında başlatılan proje kapsamında, eğitim alan öğretmenler bilgilerini öğrencilerle paylaşırken, saha çalışmaları ve projeler sayesinde öğrenciler biyolojik çeşitlilik, deniz ekosistemi, istilacı yabancı türlerle bu türlerle temas durumunda ilk yardım eğitimi gibi birçok alanda bilgi sahibi oldu.
Hatay Samandağ, Kırklareli İğneada ve Balıkesir'in Marmara Adası ile Ayvalık ilçesinde başlatılan projenin Samandağ'daki kısmı, 6 Şubat depremleri nedeniyle tamamlanamadı.
AA muhabiriyle projenin detaylarını paylaşan UNDP Türkiye “Denizel İstilacı Yabancı Türlerle Mücadele Projesi” Müdürü ve Çevre Mühendisi Mehmet Gölge, temel amaçlarının denizel istilacı yabancı türlerle mücadele ederek deniz ekosistemini korumak olduğunu söyledi.
Gölge, “En önemli bileşenlerimizden birisi bu konuda kapasiteyi ve farkındalığı artırmak, buna yönelik çalışmalar yürütüyoruz ve balıkçılar, dalgıçlar, deniz taşımacıları, akvaryumcular hedef kitlelerimizin arasında. Bunların içinde öğretmenler en önemli yeri tutuyor, projemiz kapsamında onlarla çocuklara ve öğrencilere ulaşmayı amaçladık.” dedi.
Ana projeleri olan “Denizel İstilacı Yabancı Türlerle Mücadele Projesi”ne 2018'de, bunun içinde yer alan öğretmenlere yönelik projeye ise 2022 yılı içerisinde başladıklarını kaydeden Gölge, “Mayıs 2022'de Ankara Keçiören'de bir okulda küçük bir çalışmayla başladık. Öncesinde uzman eğitmenlerimiz ilgili materyalleri, dokümanları hazırladılar ve ardından pilot bölgelerde uygulamaya geçildi. Hedefimiz, ilk ve orta öğrenim seviyesindeki öğretmenlere deniz ekosistemi konusunda katkı sunarak ders programlarına dahil edebilmek.” diye konuştu.
– Samandağ'da eğitimler sonbaharda başlayacak
ÖRAV Projeler ve Kurumsal İş Geliştirme Yöneticisi Başak Karayiğit de proje kapsamında şu ana kadar 138 öğretmene uzaktan eğitim verildiğini ve bu sayede 4 bin 140 öğrenciye ulaşıldığını, deprem nedeniyle Hatay'da tamamlanamayan kısmı da tamamlayarak 300 öğretmen ve 9 bin öğrenciye ulaşmayı hedeflediklerini belirtti.
Karayiğit, Hatay'daki eğitim sürecinin ekim ayında başlayacağını, projenin ise 2023 sonunda tamamlanacağını bildirdi.
ÖRAV uzman eğitimcisi Dinçer Demir ise pilot bölgelerdeki öğretmenleri belirledikten sonra eğitim programının eğitim öğretim yılı içerisinde toplam 2 ay sürdüğünü aktardı.
Denizel istilacı yabancı türlere yönelik farkındalık için 5 günlük eğitim boyunca 11 farklı görevi, öğretmenler aracılığıyla öğrencilerle buluşturduklarını anlatan Demir, bu görevlerin sonuncusunda, öğrencilerin, öğrendiklerini ailelerine, toplumdaki diğer paydaşlara anlattıkları projeler geliştirdiğini vurguladı.
Dinçer Demir, eğitimlerin içeriği konusunda şu bilgileri verdi:
“Öncelikle biyoçeşitlilik kavramını, ardından yerli türler ile istilacı yabancı türlerin hangileri olduğunu ve istilacı türlerin nasıl geldiklerini, sebep oldukları sorunları öğrendiler. Önleyici çalışmaları ve problemin neden ortaya çıktığını, sağlık açısından olası riskleri, bireysel bazlı alınabilecek önlemleri anlattık. Bunun yanında da sağlıkları açısından aslan balığı ya da denizanasıyla temasları olduğunda ilk yardım olarak ne yapmaları gerektiğini konusunda bilinçlendirilerek bütüncül olarak içerik sunduk. Bir eğitimci gözüyle bakıldığında, sadece denizlerin korunması değil, öğrenme kültüründeki değişim, sadece büyükten küçüğe değil, aslında küçükten büyüğe, herkesin birbirinden bir şey öğrenebildiği bir anlayışı da destekledik.”
Demir, yakın zamanda dijital bir oyun ürettiklerini, proje kapsamında hedefledikleri kazanımların bu dijital oyun eşliğinde çocuklarda kalıcı hale geleceğini ifade etti.
ÖRAV uzman eğitimcisi Gonca Ertürk, ilk yardım uygulamalarının önemine dikkati çekerek, “Gittiğimiz pilot bölgelerde çocuklar zaten bu türlerle karşılaşıyorlar. Örneğin denizanasının dokunaçlarında çok fazla zehir olduğu için çocuklar halk arasında bilinen ve yanlış yapılan uygulamaları da öğreniyor, ne yapması veya ne yapmaması gerektiğini de. Bir arkadaşının ya da bir yakının başına bir şey geldiğinde nasıl ilk yardım uygulaması gerektiğini öğreniyor. Bu da çok önemli ve bilgi onlar için.” değerlendirmesini yaptı.
