Gerede İlçe Sağlık Müdürlüğünden yapılan duyuruda, son zamanlar ilçemizde mantar zehirlenmesi vakalarında belirgin bir artış olması sebebi ile bilgilendirme yapılması gerekliliğinin ortaya çıktığı ifade edildi.
Gerede İlçe Sağlık Müdürlüğünden yapılan duyuruda şu ifadeler yer aldı: “İlçemiz genelinde yağışların artması nedeniyle doğada yetişen mantarların üremesinde ve ilçemiz genelinde tüketiminin artmasına bağlı zehirlenme vakalarında artış gözlenmiştir.
Mantar zehirlenmeleri, özellikle yağışların bol olduğu mevsimlerde görülmektedir. Doğal ortamlarda yetişen ve yapısında zehir bulunan mantarların taze, kurutulmuş veya konserve şeklinde çiğ veya pişirilmiş olarak yenmesi neticesinde ölümle sonuçlanabilen ciddi zehirlenmeler görülebilmektedir. Ülkemizde doğal ortamlarda zehirli mantarların yetiştiği ve halkımızın da bu mantarlara çokça rağbet ettiği bilinmektedir.
Zehirlenme belirtileri mantarda bulunan zehirin niteliğine göre mantarın yenmesini takiben 2 ile 6-12 saat içinde ortaya çıkabilmektedir. Mantarlarda bulunan zehirin özelliğine göre ortaya çıkan belirtiler çeşitlilik gösterebilmektedir. Mantarın yenmesini takiben 2 saat içinde sersemlik, uyku hali, tansiyon düşüklüğü, bulanık görme, yüzde ve boyunda kızarma, ağızda metal tat duyusu, bulantı, kusma, terleme; bazı türlerin yenmesinden 6-12 saat sonra ise bulantı, kusma, ishal, ateş, çarpıntı, karın ağrısı, karaciğer, böbrek fonksiyon bozuklukları ve ölümle sonuçlanan zehirlenme belirtileri görülebilmektedir.
Vatandaşlarımızın doğada yetişen mantarları kesinlikle tüketmemeleri ancak tüketildi ise bu belirtilerin görülmesi hâlinde mantarı tüketen kişilerin derhal en yakın sağlık kuruluşuna başvurmaları gerekmektedir.
MANTAR ZEHİRLENMESİ NASIL OLUŞUR?
Doğal alanlarda yetişen ve yapısında zehirli madde bulunan şapkalı mantarların taze, kurutulmuş veya konserve olarak çiğ veya pişirilerek yenmesi sonucunda gelişen ve ölümle de sonuçlanabilen ciddi bir zehirlenmedir. Mantar zehirlenmeleri, özellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında yağışların bol olduğu mevsimlerde görülür.
Ülkemizde doğal alanlarda yetişen zehirli mantarların da bulunduğu unutulmamalıdır.
MANTAR ZEHİRLENMESİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Zehirlenme belirtileri mantarda bulunan zehrin niteliğine göre değişir. Belirtiler, bazı mantar türlerinin yenmesini takiben 2 saat sonra, bazı mantar türlerinin yenmesini müteakiben de 6-12 saat sonra ortaya çıkabilir. Mantarın yenmesini takiben 2 saat gibi kısa bir sürede zehirlenme belirtilerine sebep olan mantarların yenmesi durumunda:
- Sersemlik,
- Uykuya meyil,
- Tansiyon düşüklüğü,
- Bulanık görme,
- Yüz ve boyunda kızarma,
- Nabızda artış,
- Ağızda metal tadı,
- Bulantı ve kusma ile
- Terleme görülebilir.
Mantarda bulunan zehirli maddenin özelliğine göre, yendikten 6 saat sonra gelişebilen zehirlenme belirtileri ise:
- Bulantı-Kusma
- İshal
- Nabız artışı
- Karın ağrısı
- Ateş
- Karaciğer ve böbrek bozuklukları ile bu organların bozukluklarına bağlı belirtiler
“Sonuçta koma ve ölüm de söz konusu olabilmektedir!”
MANTAR ZEHİRLENMESİ NASIL TEŞHİS EDİLİR?
- Hastanın mantar yeme hikâyesi ile zehirlenme bulguları birlikte değerlendirilmelidir.
- Yapılacak en doğru hareket, mantar yiyen bir kişide yukarıda verilen belirtilerin görülmesi hâlinde en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmasıdır.
MANTAR ZEHİRLENMESİNİN TEDAVİSİ VAR MIDIR?
- Zehirlenmeler konusunda 114 numaralı Ulusal Zehir Danışma Merkezinden bilgi alınabilir.
- Mantar zehirlenmelerinin tedavisi genel olarak meydana gelen zehirlenme bulgularına yöneliktir.
MANTAR ZEHİRLENMELERİNDEN NASIL KORUNULMALIDIR?
Zehirlenmelerin önemli bir kısmı esasında çok basit önlemlerle engellenebilecek niteliktedir. Bu çerçevede, mantar zehirlenmeleri de çok basit bir şekilde önlenebilecek bir zehirlenme tipi olup zehirlenmenin engellenmesindeki tek çare de doğal alanlarda yetişen mantarların kesinlikle yenmemesidir.
MANTARLARLA İLGİLİ DOĞRU OLDUĞU DÜŞÜNÜLEN YANLIŞLAR NELERDİR?
Mantarlarla alakalı olarak halk arasında, aşağıdaki belirtildiği biçimde ilmî değeri olmayan yaygın inanışlar da vardır.
- Yoğurtla yenen mantar zehirlemez.
- Pişirilen mantarda zehir yok olur.
- Sirkeli ve tuzlu suda kaynatmakla mantarın zehri alınır.
- Kurutulmuş mantarın yenmesiyle zehirlenme olmaz.
- Çayırlarda yetişen mantarlar zehirli değildir.
- Mantar koparıldığında rengi değişmezse mantar zehirsizdir; mantarın iç kısmı mavileşirse bu mantar zehirlidir.
- Ağaçlardaki mantarlar zehirsizdir.
- Zehirli mantar gümüş kaşıkla pişirilirse kaşık kararır.
- Salyangozlar zehirli mantarları yemezler
Vatandaşlarımızın doğada yetişen mantarları kesinlikle tüketmemeleri ancak tüketildi ise bu belirtilerin görülmesi hâlinde mantarı tüketen kişilerin derhal en yakın sağlık kuruluşuna başvurmaları gerekmektedir.”