Yağmur, atmosferdeki su buharının yükselerek yoğunlaşması oluşan ve bu buharın yer yüzüne damlacıklar halinde inmesi ile bilinen bir yağış türü olarak bilinmektedir. Su döngüsünün gerçekleşmesinde yer alan katkısından dolayı, yağmurun yeryüzüne azımsanamayacak derecede etkisi bulunmaktadır. Bu anlamda yağmur çeşitlerinin ve oluşumlarının da önemi ortaya çıkmaktadır.
Yağmur Nedir?
Yağmur, atmosferde yer alan su buharının çeşitli nedenlerle yoğunlaşması ve sonucunda damlalar halinde yeryüzüne düşmesi olayıdır. Bu damlaların 0,5 mm’den büyük oldukları bilinmektedir. Daha küçük olmaları durumunda bu yağış şekline çisenti ismi verilmektedir. Yağmur oluşumu kısaca, havadaki nemin yoğunlaşması ile birlikte su taneciklerinin oluşması olarak açıklanabilmektedir. Oluşan su tanecikleri, rüzgâr yardımı ile bir araya gelerek bulutları meydana getirir ve bulutların bir soğuk hava tabakası ile karşı karşıya gelmeleri durumunda bulutlardaki su taneciklerinin yoğunlaşarak yeryüzüne düşmeleri sağlanmaktadır. Bu olayın meydana gelebilmesi için pek çok durumun gerçekleşmesi gerekmektedir. Bu durumlar arasında atmosferin belirli sıcaklıklar arasında olması yer almaktadır.
Yağmur Nasıl Oluşur?
Yağmur oluşumu, yeryüzündeki su döngüsünün sağlanması açısından büyük önem taşımaktadır. Yeryüzü ve insanlar için büyük önem taşıdığı bilinen yağmurun, gerçekleşmesi ile ilgili olarak ilk araştırmalar bulutlar üzerinden yapılmıştır. Bu anlamda öncelikle su kaynaklarının güneş ısısı ile birlikte, belli bir sürenin sonunda buharlaştıkları ve yükseldikleri görülmektedir. Sonrasında buharlaşan sular gökyüzüne yükseldiklerinde atmosferdeki havaya bağlı olarak yoğunlaşmaya maruz kalmaktadırlar. Yoğunlaşma işlemi sonrasında meydana gelen su tanecikleri, yeryüzüne yağmur adı altında ulaşım sağlamaktadırlar.
Su damlacıklarının yağmur biçiminde yeryüzüne inmesi sürecinde iki farklı yol bulunabilmektedir. Bu yollardan ilkinde su tanecikleri rüzgâr ile birlikte havada birbirleri ile çarpışmaya maruz kalmaktadırlar. Bu durumun sonucunda taneciklerin bir araya gelerek yağmur biçiminde yeryüzüne indikleri görülmektedir. Bir diğer yol ise, soğuk havada donmaya maruz kalan su taneciklerinin kristaller haline dönüşmelerini içermektedir. Kristallerin yeryüzüne düşüşleri sırasında sıcak hava ile temas etmelerinden ötürü çözündükleri ve damlacıklar halinde yeryüzüne indikleri görülmektedir. Bu anlamda yağmur oluşumunda, damlacıkların atmosferde maruz kaldıkları iki farklı durumun olduğu görülmektedir.
Yağmur Çeşitleri ve Oluşum Nedenleri Nelerdir?
Yağmurun oluşum nedenleri arasında yeryüzündeki suların ısıya maruz kalmaları halinde buharlaşarak yükselmeleri yer almaktadır. Buharlaşan suların tekrardan yeryüzüne kazandırılması için yağmur oluşumunun gözlemlendiği bilinmektedir.
Yağmur çeşitlerine bakıldığında ise, temelde iki farklı çeşidinin bulunduğu görülmektedir. İlki, yamaç yağışları olarak bilinmektedir. Bu yağış türünün daha çok dağlık bölgelerde gerçekleştiği ve diğer yağmur oluşumları ile benzer şekilde meydana geldiği bilinmektedir. Yağmur çeşitleri arasında yer alan bir diğer isim de yükselim yağışlarıdır. Yükselim yağışlarında özellik olarak, her mevsim rastlanabilen, kuzeyden gelen hava akımının sebep olduğu ve ülkemizde sıkça rastlanan bir yağmur çeşidi olduğu yer almaktadır. Yükselim yağışlarının ülkemizde en çok Ege ve İç Anadolu’da görüldüğü bilinmektedir.
(Haber Merkezi)
