Ankara Sanayi Odası, Türkiye’nin insan kaynağının ekonomik ihtiyaçlara uygun olarak geliştirilmesi amacıyla hazırladığı “İş Gücü Piyasasına Mesleki ve Teknik Eğitimin Entegrasyonu: Uyum ve Gelecek Öngörüleri Çalışma Raporu”nu yayımladı. Rapor, Türkiye’deki mesleki ve teknik eğitimin mevcut durumunu detaylı bir şekilde ele alıyor.
ASO’nun yayımladığı raporda, Türkiye’nin mesleki eğitim sisteminin yanı sıra Almanya, Avusturya, Danimarka, Fransa, İspanya ve Norveç gibi ülkelerin eğitim sistemleri de incelendi. Türkiye’nin eksiklikleri tespit edilirken, çözüm önerilerine de yer verildi.
Dijitalleşme ve Yeşil Dönüşüm Zorunluluk Getiriyor
Raporda, küresel ekonomilerdeki dijitalleşmenin ve yeşil dönüşümün mesleki ve teknik eğitim sistemlerinin yeniden yapılandırılmasını zorunlu hale getirdiği vurgulandı. Türkiye’nin mesleki eğitim kurumlarının altyapı eksiklikleri ve müfredat yetersizlikleri nedeniyle uluslararası standartların gerisinde kaldığına dikkat çekildi.
Beceri Uçurumu Derinleşebilir
Yeşil dönüşüm ve dijitalleşmenin iş tanımlarını radikal bir şekilde değiştirdiği belirtilerek, “Büyük veri, yapay zeka, yenilenebilir enerji gibi alanlarda oluşan yeni meslekler, mesleki ve teknik eğitimin bu dönüşüme ayak uydurmasını zorunlu hale getiriyor. Türkiye’nin bu dönüşümü yakalayabilmesi için mesleki eğitimi, dijital beceriler ve sürdürülebilirlik temelinde yeniden şekillendirmesi gerekiyor. Aksi takdirde, mevcut beceri setleri ile iş piyasası ihtiyaçları arasındaki uçurum daha da derinleşebilir” ifadelerine yer verildi.
Kapsamlı Eğitim Reformuna İhtiyaç Var
Türkiye’nin genç işsizlik oranının OECD ülkeleri arasında en yüksek seviyede olduğu belirtilirken, işverenlerin ‘beceri eksiklikleri’ nedeniyle çalışan bulmakta zorlandığına dikkat çekildi. Mesleki ve teknik lise mezunlarının iş gücüne katılım oranı yüksek olsa da, işverenler tarafından yeterli niteliklere sahip görülmemeleri, bu okullardan mezun olan gençlerin istihdamını zorlaştırıyor. Bu durumun çözümü için Milli Eğitim Bakanlığı ile İŞKUR gibi kurumlar arasında daha sıkı bir iş birliği gerektiği ifade edildi.
Mesleki Eğitimin Prestijinin Artırılması Gerekiyor
Türkiye’de mesleki eğitime yönelik var olan algının, “niteliksiz öğrencilerin eğitimi” şeklinde olduğu vurgulanarak, bu durumun başarılı öğrencilerin mesleki liseleri tercih etmemesine neden olduğu ifade edildi. Almanya ve Finlandiya gibi ülkelerde mesleki eğitimin prestijinin yüksek olduğu belirtilerek, “Türkiye’nin bu algıyı değiştirebilmesi için mesleki eğitimin kalitesini artırarak daha nitelikli öğrencileri çekmesi ve mezunları için istihdam fırsatlarını güçlendirmesi gerekiyor” denildi.
Raporda, “Türkiye, OECD ülkeleri arasında ne eğitimde ne de istihdamda olan gençlerin oranının (yüzde 27,93) en yüksek olduğu ülkelerden biri. Bu kesimin iş gücüne dahil edilebilmesi için mesleki eğitimin çekiciliği artırılmalı ve bu programlar daha erişilebilir hale getirilmelidir” görüşüne yer verildi.
İşyeri ve Okul Temelli Mesleki Eğitim Modeli
Almanya’daki ikili eğitim sisteminin işyeri ve okul temelli öğrenmeyi bir araya getirerek mesleki eğitimi iş gücü piyasasına en etkili şekilde entegre ettiği vurgulandı. Türkiye’de bu modelin uygulanmasının sanayi ve eğitim kurumları arasında daha güçlü bir iş birliği gerektirdiği ifade edildi. Özellikle teknolojik alanlarda bu sistem, Türkiye’nin genç işsizliği azaltma çabalarına katkı sağlayabilir.
Raporda, mesleki eğitim müfredatının sanayinin ihtiyaçlarına uygun hale getirilmesinin, işverenlerin şikayetlerini azaltabileceği ve iş gücü piyasasında daha etkili bir eşleşme sağlayabileceği ifade edildi. Ayrıca, Mesleki ve Teknik Anadolu Liseleri’nin akademik eğitimde yetersiz olduğunun altı çizilerek, müfredat reformları ve öğretmen eğitimine yönelik yatırımların kritik öneme sahip olduğu belirtildi.
Genç İşsizlik Oranını Düşürmek İçin Kritik Adımlar
Ankara Sanayi Odası’nın raporları, sanayinin gelişmesi ve ekonomik kalkınmanın hızlanmasına katkı sağlamayı hedefliyor. ASO Başkanı Seyit Ardıç, “Sanayideki beceri ihtiyaçlarını karşılayacak, teknolojik donanımı yüksek bir mesleki eğitim ekosistemi oluşturmak Türkiye’nin hem iş gücü kalitesini artıracak hem de genç işsizlik oranlarını düşürmek için kritik bir adım olacak” dedi.
(Haber Merkezi)
