ESKİŞEHİR (AA) – Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, muhalefete ilişkin, “Onların birçok taahhütleri var; 'Nükleer güç santralini durduracağız.' Hatta şimdi yeni ortakları, 'Bu kadar baraja ihtiyaç yok' diyorlar. Rüzgar santrallerine bile karşı çıkıyorlardı. Onların ne yapacağını kestirmek zor. Açıkçası maazallah bizi karanlık günler bekliyor demektir.” dedi.
Eskişehir'in Beylikova ilçesindeki ziyaretleri sırasında gazetecilerin sorularını yanıtlayan Dönmez, Karadeniz'de bulunan doğal gazla ilgili birinci faz işlemlerinin sürdüğünü, ikinci fazı 3 yıl içinde tamamlamayı planladıklarını bildirdi.
Bu sayede üretimi günlük 10 milyon metreküpten 40 milyon metreküpe çıkarmış olacaklarını dile getiren Dönmez, “Keşifler seçim öncesi bilerek açıklandı mı?” sorusuna şu yanıtı verdi:
“Bu çalışmaları biz 4-5 yıldır yapıyoruz. Bu çalışmalara başlattığımızda o gün de basınla oturduk, kamuoyuyla paylaştık. Bir keşif yapıldı. Ardından 2,5 yıl gibi bir süre geçti. Cumhuriyet'in 100'üncü yılında da bunu karaya çıkardık. Gabar'daki çalışmalar da 2018'de başladı. Ekim ayında Gabar'a girmeye niyetlenmiştik ama hava şartlarından sondaja başlayamadık. AK Parti her ay, her yıl bir açılış yapıyor, seçime endeksli bir şey değil. 20 yıldır buradayız. Yüzlerce proje yapmışız. Ulaştırmada, sanayide, enerji alanında, tarımda birçok alanda yüzlerce eser memlekete kazandırılmış. Onlar hayal edemediği için sanki hepsi seçime hazırlık gibi düşünüyorlar. Sayın Kılıçdaroğlu, Eskişehir'e mitinge geldi. Ondan bir hafta önce de Sayın Cumhurbaşkanı'mız geldi, yaklaşık 100'e yakın tesisin toplu açılışını yaptı; 4 milyar lira. Sayın Kılıçdaroğlu da ilk defa Eskişehir'e geliyor. Eskişehir'de büyükşehir belediyeleri, ilçe belediyeleri onlarda. Bir tane açılış yaptıramadılar. Varsa onlar da yapsın. Zaman zaman görüyoruz. Heykel açıyorlar, musluk takıyorlar, o şekilde oluyor. Tesis dediğin vatandaşımıza doğrudan herkese temas edebilecek noktalar olması lazım. Ulaştırma, enerji, savunma diyoruz, toplu konut; bunların hepsi bizim vatandaşımıza doğrudan dokunan, doğrudan faydasına olan etkisi çok geniş hizmetlerimiz.”
– “Bu işten hem milletimiz hem devletimiz kazançlı çıkacak”
Dönmez, “Gabar petrolünün keşfi sonrası akaryakıt fiyatlarında indirim olur mu?” sorusu üzerine, bu konuda henüz işin başında olduklarını aktardı.
Bunun keşif kuyusu olduğunu belirten Dönmez, “2020'de ilk keşif yaptığımızda da benzer sorular vardı. Biz hep demiştik ki bu işten hem milletimiz hem devletimiz kazançlı çıkacak. Yeter ki biz sahayı üretime alalım. Şu anda da daha henüz tam üretime geçmiş değiliz.” ifadelerini kullandı.
Dönmez, Gabar'daki petrolün ekonomik değeri ve sahada yeni bir çalışmanın olup olmadığı sorusuna ilişkin, “Gabar'daki petrol miktarı yaklaşık 1 milyar varil. Şimdi üretilebilir kısmıyla ilgili olarak tabii tam net değeri vermek için 2-3 daha kuyu açılacak. Şu anda ilk kuyunun verileri çok iyi. Günlük 1300 hatta 1500 varil veriyor. İlk kuyuya göre arkadaşlarımız yüzde 60 civarında bu brüt rezervin yüzde 60-65'ini üretebiliriz şeklinde değerlendiriyorlar.” değerlendirmesinde bulundu.
Akdeniz'deki hidrokarbon arama çalışmalarındaki son duruma da değinen Dönmez, “Akdeniz'de de Abdülhamid Han gemimizin çalışmaları devam ediyor. Oruç Reis sismik araştırma gemimiz de var. Bazı yerlerden olumlu işaretler almamıza rağmen bugüne kadar somut bir keşif yakalayamadık. Yine kendi deniz yetki alanlarımızda aramalarımıza devam edeceğiz.” açıklamasını yaptı.
Türkiye'deki ikinci ve üçüncü nükleer santrallerin Sinop ve Trakya'da kurulabileceğine yönelik oluşan gündemin sorulması üzerine Dönmez, şunları anlattı:
“Birinciyi Akkuyu'da inşa ediyoruz. İnşallah ikincisi Sinop'ta olacak. Trakya'yla ilgili olarak da yer tespit çalışmaları hala devam ediyor. Biz yeri de hazırlamak istiyoruz çünkü bu tip büyük projelerde yer etütleri, çevresel etkiler, yerle ilgili kullanım izinlerinin alınması vesaire bunlar zaten hakikaten birkaç yıl tüketen işler. Biz bunun ÇED raporu daha başta olmak üzere zemin etütleri ve arazinin kullanım haklarına ilişkin süreçleri bir taraftan sanki santral hemen yarın başlayacakmış gibi hazırlıyoruz ki herhangi bir anlaşmaya vardığımızda zaman kaybetmeyelim.”
– “Bunları kapatırsanız nereden elektrik üreteceksiniz?”
Bakan Fatih Dönmez, 14 Mayıs seçimlerinin ardından bakanlık görevinin devam etmemesi durumunda, başlanan yatırımların akıbetinin sorulması üzerine şunları söyledi:
“14 Mayıs'tan sonra bu projeler zaten devam edecek. Çünkü bu bakandan bakana değişen politikalar değil, başından beri enerjide bağımsız olmak güçlü Türkiye olmanın en önemli araçlarından biri olarak gören bir Cumhurbaşkanı'mız var. Biz olmasak bile bizden sonra gelecek arkadaşlarımız hiç şüphesiz bu projeleri, bu yatırımları devam ettirecektir. Benim endişem yok. Hani biz olmazsak da başkaları gelirse onu bilemem. Onların birçok taahhütleri var; 'Nükleer güç santralini durduracağız.' Hatta şimdi yeni ortakları, 'Bu kadar baraja ihtiyaç yok' diyorlar. Rüzgar santrallerine bile karşı çıkıyorlardı. Onların ne yapacağını kestirmek zor. Açıkçası maazallah bizi karanlık günler bekliyor demektir. Bunları kapatırsanız nereden elektrik üreteceksiniz? Yaparlar mı? Yapabilirler çünkü onların Belediye Başkanı kalktı, İstanbul'da temel atmama töreni yaptı. Hatta üstüne üstlük bir başka yerde metroda istasyonu doldurdu. Bunlardan korkulur. Bizim petrol kuyularımıza da beton bile atabilirler.”
Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nin bu yıl açılışının beklendiği, buna dair gecikmenin söz konusu olup olmadığının sorulması üzerine Dönmez, şöyle dedi:
“Akkuyu NGS 2018'de temeli atıldığında konuşulan tarih 29 Ekim 2023'tü. Çünkü teknik olarak Cumhuriyet 101'inci yaşına 30 Ekim'de giriyor. Onlarla da konuşmamızda 'biz ekimden sonra fiilen deneme üretimlerine başlarız' demişlerdi, o programda bir değişiklik yok. 2023'ün sonuna doğru ilk elektrik üretimleri başlayabilir. Şimdi zaten bu tip devasa nükleer santrallerde işletmeye alma süreleri 1 yıl sürüyor; denemeler yapmak zorundasın, kontroller yapmak zorundasınız. Bunun kendisine özgü bir işletmeye alma, devreye alma prosedürü var, ondan kaynaklı olarak süre biraz daha uzun olur.”
“Nükleer tesis süreciyle beraber Türkiye, yurt dışından bir kontrole tabi olacak mı?” sorusunu cevaplayan Dönmez, “Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı üyesi olduğumuz için onların gözetimi, denetimi altında yürütüyoruz. Nükleer güç santrali kuracaksınız dünyada bu denetimlere tabi olmak durumundasınız. Biz de bugüne kadar bu denetimleri açtık, onların gözetimi altında yaptık. Sahaya nükleer yakıt geldikten sonra o yakıtın depolandığı alanla alakalı olarak tabii ki artık ikinci derece, bir ileri derece güvenlik tedbirleri alınıyor.” diye konuştu.
Karadeniz gazıyla ilk ay tüm abonelere doğal gaz faturalarının ücretsiz olmasının toplam bütçesiyle ilgili soru üzerine Dönmez, “Ücretsiz doğal gaz yaklaşık 40 milyar lira yani vergiler dahil yaklaşık 40 milyar lira vatandaşımıza bir katkı sağlamış olacağız 1 yıl boyunca. Faturaların altında bir ifade var: 'Sayın abonemiz, Cumhurbaşkanı'mızın almış olduğu düzenlemeler kapsamında bu ayki fatura tutarınız devlet tarafından ödenmiştir' diye yazıyor. 'Karadeniz doğal gazımız da milletimize hayırlı olsun' ifadesi var.” yanıtını verdi.
