ANKARA (AA) – Karadeniz Ekonomik İşbirliği Parlamenter Asamblesi'nin (KEİPA) “30. yıl dönümü Parlamento Başkanları Zirvesi'nde” barış ve istikrarın önemi vurgulandı, KEİPA'nın uluslararası alandaki etkinliği dile getirildi.
Ankara'da bir otelde düzenlenen zirvede, Sırbistan, Kuzey Makedonya ve Azerbaycan'ı temsil eden yetkililer, söz aldı.
Sırbistan Cumhuriyeti Ulusal Meclis Başkanı Vladimir Orlic, dün Belgrad'da bir ilköğretim okuluna düzenlenen silahlı saldırı nedeniyle büyük acı içinde olduklarını belirterek, TBMM Başkanı Mustafa Şentop ve diğer konuşmacılara başsağlığı dilekleri için teşekkür etti.
KEİPA üyeleri olarak Karadeniz Bölgesi'ni refah ve barış bölgesi olarak temsil etme görevlerinin bulunduğunu dile getiren Orlic, zorlu bir dönemden geçildiğini, bu nedenle hem küresel hem de bölgesel seviyede alınması gereken önemli kararlar olduğunu kaydetti.
Orlic, Karadeniz bölgesinin çok karmaşık ve jeopolitik bir konumda olduğunu belirterek, “Bu yüzden bu bölgedeki herkes için istikrar ve barış olması çok önemli. KEİPA hiç olmadığı kadar önemli çünkü bu karmaşık zamanlarda bile bir araya gelip buluşabiliyoruz, işbirliğini güçlendirebiliyoruz. Kuruluşumuzun amacı da bu zaten.” dedi.
KEİPA ruhunu güçlendirmek istediklerini söyleyen Orlic, “KEİPA, Karadeniz'de her zaman barış, işbirliği refahı desteklemiştir ve bunu desteklemeye devam edecek.” ifadesini kullandı.
– “Dijitalleşme ve inovasyon gibi yeni işbirliği alanları da keşfetmeliyiz”
Kuzey Makedonya Meclisi Başkanı Talat Caferi, 1993'te başladığından bu yana KEİPA'nın parlamenter diplomasi için Karadeniz'de bir forum görevi gördüğünü belirterek, işbirliği, diyalog ve üye ülkeler arasındaki anlayışın bu çalışmaların parçası olduğunu söyledi.
Caferi, yıllar içerisinde KEİPA'nın fikir, iyi uygulama ve deneyim paylaşımı için bir platform ve ortak girişimlerin ve projelerin geliştirilmesi için de kolaylaştırıcı görevi gördüğünü kaydederek, bunların da bölgenin ekonomisine, sosyal ve kültürel gelişimine katkıda bulunduğunu dile getirdi.
KEİPA'daki çeşitliliğin ilişkileri ve tartışmaları zenginleştiren bir değer olduğunu aktaran Caferi, bölgedeki zorluk ve fırsatları da bu diyalog sayesinde karşılıklı olarak ele alabildiklerini ifade etti.
Caferi, Rusya'nın Ukrayna'ya açtığı savaşın, Karadeniz bölgesinde temel bir güvenlik konusu olduğuna işaret ederek, “(Rusya) Uluslararası hukuku da ihlal etmektedir. KEİPA, bu noktada Rusya'yı kınama konusunda ses çıkarmış, Rusya'ya hemen Ukrayna'daki askeri operasyonlarını durdurma çağrısı yapmıştır. Güçlerini çekme ve Ukrayna'nın egemenlik ve toprak bütünlüğüne saygıda bulunma çağrısı yapmıştır. Bu noktada genel kurul, Rusya'nın bu tutumuna karşı çok güçlü bir tutum sergilemiş ve de çabalarıyla Ukrayna'daki hükümeti, bölgede barış ve istikrarın tekrar sağlanması için desteklemiştir.” ifadelerini kullandı.
Kuzey Makedonya'nın KEİPA üyeliğinin Karadeniz bölgesindeki gelişime, kalkınmaya ve büyümeye de katkı sağladığını aktaran Caferi, kuruluşun girişimlerinde yer almaya devam edeceklerini ve hedeflerine ulaşmada çalışmalarını destekleyeceklerini anlattı.
Caferi, ticaret, enerji, turizm ve kültür gibi kilit alanlarda işbirliğinin güçlendirilmesi gerektiğini kaydederek, “Dijitalleşme ve inovasyon gibi yeni işbirliği alanları da keşfetmeliyiz. İşbirliğimizi güçlendiren demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğü değerlerini teşvik etmeliyiz. Bu değerler sadece bizim için değil, bölgenin istikrarı ve güvenliği için de önem arz etmektedir.” dedi.
– “Zengezur Koridoru'nun açılması bölgemizde ekonomik kalkınmaya yardımcı olacaktır”
Azerbaycan Milli Meclisi Başkan Vekili Ali Hüseyinli ise yaptığı konuşmada, “30 yıl önce geniş Karadeniz bölgesinin gereksinimleri gereği kurulan KEİPA barış, istikrar ve işbirliği ideallerinin gerçekleştirilmesine yönelen ciddi bir girişim olmuştur.” ifadesini kullandı.
Karadeniz'in dünya politikasında ve ekonomisinde artan rolünün, Karadeniz ailesinin önemini gündeme getirdiğini vurgulayan Hüseyinli, Azerbaycan'ın bu ilişkilere büyük önem verdiğini kaydetti.
Hüseyinli, “Azerbaycan, enerji projeleri ile bölgemizin ve Avrupa'nın yeni ekonomik haritasını çizmiştir. Azerbaycan, 30 yıldan fazla süre Ermenistan işgalinin acısını çekmiştir. Nihayet 2020'de Vatan Savaşı'nda Karabağ işgalden kurtuldu, tarihi adalet sağlandı.” dedi.
Azerbaycan'ın şu anda Karabağ'da imar ve ihya çalışmaları yaptığını ve Ermenistan'a barış önerdiğini belirten Hüseyinli, “Uluslararası hukuk gereği tüm Karabağ ve Laçın Koridoru, Azerbaycan toprağıdır. Azerbaycan'ın Laçın Koridoru'nda kurduğu sınır kontrol noktası da Azerbaycan toprakları dahilindedir. Burada kaynak gösterilen 1991 yılındaki Alma Ata Anlaşması ile taraflar Sovyet Birliği dönemindeki sınırları kabul etmiştir. Azerbaycan sınırlarını, burada yer alan tüm devletler, aynı zamanda Ermenistan da tanımıştır.” diye konuştu.
Hüseyinli, Laçın Koridoru'nda kurulan sınır kontrol noktasında hiçbir engelleme olmadığını ve sivil Ermenistan vatandaşlarının Azerbaycan'a bu sivil geçişten geçebileceğini belirterek, “Fakat artık teröristler giremez. Ermenistan tarafının da kendi yükümlülüklerini yerine yetirmesi lazım, ilk önce Karabağ'da kalan silahlı güçleri tam çıkarmalıdır. İkincisi, Azerbaycan'ın batı illeri ile Nahçıvan arasında yolun açılmasıdır. Yani Zengezur Koridoru'nun açılmasıdır. Zengezur Koriduru'nun açılması bölgemizde ekonomik kalkınmaya yardımcı olacaktır ve bölge halkları arasında barışa katkı sunacaktır.” görüşünü paylaştı.
(Sürecek)
