İSTANBUL (AA) – BİRİZ ÖZBAKIR – Sağlığa Evet Derneği Başkanı Prof. Dr. Elif Dağlı, tütün tarımının toprağın kalitesini bozduğunu, biyoçeşitliliği engellediğini aynı zamanda tütün tarımında pestisit ve kimyasal gübre kullanımının toprağın, insanların ve diğer canlıların sağlığını olumsuz etkilediğini söyledi.
Tütün kullanımının insan sağlığına ve çevreye zararları konusunda toplumda farkındalık oluşturmak ve sağlıklı yaşam davranışlarını geliştirmek amacıyla Dünya Sağlık Örgütü tarafından 31 Mayıs “Dünya Tütünsüz Günü” olarak kabul ediliyor.
Tütünün çevre ve insan sağlığına etkileri konusunda AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Dağlı, dünyada her yıl 6,25 trilyon sigara üretildiğini, bunun için 4,3 milyon hektar tarım alanının kullanıldığını ve üretimin yüzde 90'ının Çin, Brezilya, Hindistan gibi düşük ve orta gelirli ülkelerde gerçekleştiğini belirtti.
Tütün ürünlerinin imalatı sırasında her yıl 22 milyar ton su harcandığını bildiren Dağlı, tütün kurutmak için 1990'dan bu yana tütün üreticisi 120 ülkenin 11,4 milyon ton ağaç yaktığını ve bunun sonucunda 211 bin hektar ormanlık alanın yok olduğunu aktardı.
Dağlı, tütün endüstrisinin her yıl 200 bin hektar alanı kirlettiğini, bu kirliliği temizlemek için Çin'in yılda 2,6 milyar dolar, Hindistan'ın 766 milyon dolar, Brezilya ve Almanya'nın ise 200 milyon dolar harcadığı bilgisini paylaştı.
– “Tütün ürünleri dünyada en fazla atık bırakan ürünlerdir”
Tüketilen her sigaranın insan yaşamının sürdürülebilirliği için elzem olan doğanın kısıtlı kaynaklarını da tükettiğini ifade eden Dağlı, şunları söyledi:
“Tütün tarımı toprağın kalitesini bozuyor, biyoçeşitliliği engelliyor, aynı zamanda tütün tarımında pestisit ve kimyasal gübre kullanımı toprağın, insanın ve diğer canlıların sağlığını olumsuz etkiliyor. Tütün yetiştirmek, her yıl 3,5 milyon hektar toprağın ziyan edilmesine, ormansızlaşmaya neden oluyor, yararlı besin kaynaklarının yetiştirilmesini engelliyor. Kısıtlı kaynaklar, kırılgan ekosistemler üzerine gereksiz bir baskı oluşturuyor.”
Sigara üretiminin yılda 39,4 milyon ton karbondioksit emisyonuna neden olduğunun altını çizen Dağlı, tütün endüstrisinin 2020 yılı emisyonunun Afganistan, Hırvatistan ve Danimarka'nın emisyonlarının toplamından fazla olduğuna dikkati çekti.
Sadece sigara paketlerinin doğada her yıl 2 milyon ton atık oluşturduğunu, mikroplastik içeren sigara filtrelerinin dünyadaki ikinci büyük plastik kirlilik kaynağı olduğunu anlatan Dağlı, “Tütün ürünleri dünyada en fazla atık bırakan ürünlerdir. İçerdikleri 7 bin zehirli kimyasal maddeyi doğaya bırakırlar. Her yıl 4,5 trilyon sigara filtresi okyanusları, toprağı, nehirleri, parkları, plajları kirletir. Sigaralar, dumansız tütün ürünleri ve elektronik sigaralar plastik kirliliğine neden olur.” diye konuştu.
– Tütün kullanımının insan sağlığına etkileri
Sigaranın insan sağlığına zararlarına da değinen Dağlı, tütün kullanımına bağlı hastalıklar nedeniyle dünyada her yıl 8 milyon kişinin hayatını kaybettiğini, bunun yaklaşık 1,2 milyonunu, sigara içmedikleri halde dumana maruz kalan pasif içicilerin oluşturduğunu vurguladı.
Tütün ürünlerinin içinde bulunan toksinler ve nikotinin kan dolaşımı ile her dokuya sızdığını, bu nedenle tütünün zarar vermediği organ ve doku olmadığını kaydeden Dağlı, şöyle devam etti:
“Tütün kullanımı; beyinde kimyasal değişme, bağımlılık, damar tıkanmasına bağlı inme, gözde katarakt, körlük, kanser, koku alma bozukluğu, dişlerde ve diş etinde iltihap, diş kaybı, kulakta iltihap, işitme kaybı, ellerde dolaşım bozukluğu, zift rengi parmaklar, deride renk değişikliği, kırışma, erken yaşlanma, kalp ve dolaşım sisteminde damar sertliği ve tıkanıklığı, koroner damar tıkanıklığı gibi pek çok sağlık sorununa neden olur.”
Dağlı, sözlerini “Sigara firmaları zengin olacak diye sağlığımızın ve gezegenimizin zarar görmesine izin vermemeliyiz.” diyerek tamamladı.
