Gerede İlçe Sağlık Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada soba, şofben ve baca kaynaklı karbonmonoksit zehirlenmeleriyle ilgili ileride telafisi mümkün olmayan üzücü durumların yaşanmaması için lodos beklentisi olan günlerde katı yakıtlı sobaların yakılmaması ve bu konuda halkımızın dikkatli olması gerekmektedir uyarısında bulunuldu.
Gerede İlçe Sağlık Müdürlüğü soba, şofben ve baca zehirlenmelerine karşı vatandaşları uyardı. Türkiye’de her yıl birçok ailenin hayatını kaybettiği soba ve şofben zehirlenmeleri dikkat çekiyor. Yapılan açıklamada, “Ülkemizde bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben, baca zehirlenmeleri hemen her yıl kış aylarında özellikle alçak basınçlı havalarda tehlikeli boyutlara ulaşmaktadır. Güneybatıdan esen bir rüzgâr olan “lodos” nedeniyle her yıl onlarca kişi özellikle sobadan olmak üzere sızan karbon monoksit gazı ile zehirlenmektedir. Karbon monoksit renksiz, tatsız, kokusuz, yanıcı zehirli bir gazdır. Vücuda solunum yolu ile girer ve doğrudan kana geçerek oksijen alımını engeller zehirlenme ve ölüme neden olur. Havagazı, kömür vb. ısıtma amacıyla kullanılan her tür soba ve ocakta yanma sırasında oluşur. Karbon monoksit zehirlenmeleri sıklıkla; kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması nedeni ile meydana gelir. Karbon monoksitle meydana gelen zehirlenmelerde kısa süre içerisinde tıbbi müdahale yapılmazsa, zehirlenmeler ölümle sonuçlanabilir” denildi.
“LODOSLU HAVALARDA SOBA YAKILMAMALI”
Vatandaşların dikkat etmesi gereken kurallar belirtildi. Kullanılan yakıtın standartlarına ve satış belgesi olduğunda dikkat edilmesi gerektiğinin belirtildiği açıklamada, “Satış belgesi olmayan satıcılardan kömür alınmamalıdır. Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmelidir. Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalıdır. İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbon monoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalı, özellikle alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olaylarında artış görüldüğü için eğer bacalar standartlara uygun değilse alçak basınçlı havalarda soba yakılmamalı, yakılması zorunlu ise gece yatarken mutlaka tam olarak söndürülmelidir. Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalı, sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmalıdır. Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak temizletilmelidir. Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından daha yüksekte olması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalıdır. Binaların yangından korunması yönündeki mevzuat hükümlerine uyulmasına özen gösterilmelidir” denildi.
Alınan şofbenin kalitesine dikkat edilmesi gerektiğinin altının çizildiği açıklamada şöyle denildi:
“BACA BAĞLANTISI OLMAYAN ŞOFBEN ASLA ÇALIŞTIRILMAMALIDIR”
“Şofben mutlaka bacaya bağlanmalı, baca bağlantısı olmayan şofben asla çalıştırılmamalıdır. Şofbenin monte edileceği mekân yeterli büyüklükte olmalı, şofben mümkünse banyo yerine balkona veya başka bir havadar mekâna takılmalı, şofbenin montajı mutlaka yetkili servis tarafından yapılmalıdır. Şofben zehirlenmeleri genellikle gaz kaçaklarından değil, yeterli havalandırma yapılmayan yerlerde yetersiz hava ve yetersiz yanma sonucunda oksijen oranının düşmesi ve karbon monoksit oranının yükselmesiyle gerçekleştiği için şofbenin kullanıldığı yere sürekli temiz hava girmesi sağlanmalıdır. Bacalar yatak odalarından, merdiven sahanlığından, bina girişlerinden, havalandırma boşluklarından, çatı arasından, banyo ve tuvaletten geçirilmemelidir. Konutlarda gaz kaçaklarına karşı uygun yerde detektör bulundurulmalıdır. Şofbende gaz kaçağı hissedildiğinde; Öncelikle gaz vanası ve tüp dedantörü kapatılmalı, elektrik düğmeleri açılmamalı açıksa hemen kapatılmalı, kibrit, çakmak gibi alev ve kıvılcım çıkartabilecek hiçbir işlem yapılmamalı, pencereler karşılıklı açılarak ortam havalandırılmalı, hızla gaz şirketi yetkilisi veya şofben servisi aranmalıdır”
Yanmakta olan sobanın yatmadan evvel mutlak söndürülmesi gerektiğinin söylendiği açıklamada, “Bina yanlarında veya çatı saçak altlarında yürümemeye veya durmamaya özen gösterilmelidir. Kopan, sarkan ve yere düşen elektrik hatlarına ve kablolarına yaklaşmayınız ve bu gibi durumları 186 numaralı telefondan Elektrik Arıza Servisi’ne bildirilmelidir. Çökme veya yangın tehlikesinin bulunduğu durumlarda derhal 110 numaralı telefondan İtfaiye Servisi’ni aranmalıdır. Ortaya çıkabilecek acil sağlık sorunlarında derhal 112 numaralı telefondan acil yardım servisi aranmalıdır. Doğalgaz şebekesi ile ilgili ortaya çıkabilecek sorunlarda 187 no’lu telefondan doğalgaz arıza servisi aranmalıdır” uyarıları ile de vatandaşların olası bir durumda araması gereken telefon numaraları bildirildi.
