2015’te yazdığım AVM işyerleri konusundaki bir yazımı 2017’de bir kaç ilave ile yenilemiştim. 2020’de ve 2021 yılının ilk aylarında da konu ile ilgili sıkıntı, ortaya çıkan pandemi kısıtlamaları ile yeni bir boyutta ticari hayatımızı daha zor bir sürece doğru sürüklüyor.
28 Kasım 2015 tarihli bir mahalli gazetemizde Bolu Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği Başkanı Sayın Tahir Gayret “Geredelilerin AVM lere Akını” başlıklı yazısında ve 5 Nisan 2017 sosyal paylaşımında da bu vurguyu “Alışverişini Yerel Esnaftan Yap, Esnafına Sahip Çık.” Logosuyla tekrarlamış. Yazısında mahalle esnafının, mahallenin bekçisi, amcası, dayısı olduğunu söyleyerek, çok önemli bir uyarıda bulunmuştu.
Yine günümüzde, yaklaşık bir yıldır virüs etkisi pandemi kısıtlamaları ile esnafımızın çok zor bir dönemi atlatma çabası içinde olduğunu, sıkıntılı sürecinin devam ettiğini, devletimizin aldığı tedbirlerle esnafımızın ayakta tutulmasının önemini ve son olarak bilhassa zincir marketlerdeki anormal fiyat artışlarına dikkat çekerek, buraların tüketici boykotu ile uyarılmasını, durumun gerekli mercilere iletilmesini sosyal medya paylaşımlarındaki açıklamalarında vurguladığını görmekteyim.
Pandemiye rağmen şube sayılarını artıran zincir marketler belki bir çok ihtiyacı daha kolay karşılar durumda görünmekle birlikte, ihtiyaç dışı alımı körüklemekte ve uygulanan fiyatlar üzerimize ikinci bir pandemi yükü olarak binmektedir.
Bunun yanında mahalli esnafımız kendi çalışma sahasında kanaatkâr hizmet anlayışını sürdürme gayretindedir. Geleneksel mahalle esnafı, ticaretinde insanlar arasındaki samimi bağı her zaman taze tutmasını bilen ahilik düsturuna sahiptir. Zincir marketler ve marka işyerlerinde paranız kadar, ya da hiç ödenmeyecek gibi kullandığınız kredi kartınızın kadar varsınız. Bu sistemde insanlar arasındaki güven bağı yok derecesindedir.
Şimdi; Ben ne kadar mahalli işyerinden alışveriş yapıyorum? sorusu belki bizi rahatsız edecektir.
Kimsenin alışveriş hakkını ve ticaretini kısıtlama yetkimiz ve hakkımız yok, ama şurası unutulmamalı ki yakında birçok mahalli esnaf yok olacak ve bu sebeple bilhassa, sadece zincir marketlerden, onların fiyat politikasıyla alışveriş yapmak zorunda kalacak olan bizler, yakın gelecekte kazancımızı mahallimizin dışına göndermenin akıbetini de görmeye başlayacağız.
Sistemin kaçınılmazı olarak hayatımıza giren ve bize küçük esnafı unutturan isim işyerlerine Gerede gibi şehirler daha ne kadar dayanır bilinmez. Görünen o ki gelecekte Amerika ve Avrupa’da, olduğu gibi bizde de alışveriş sadece buralarda olacak, şehir içinde ticari işyeri kalmayacaktır. Netice tamamen menfaate dayalı, insani, ulvi değerlerini unutmuş, ferdi yaşayan insan topluluğudur.
Şimdilik hala vakit varken ve tüm bahaneyi pandemiye yüklemeden, bir an önce mahalli esnafımızın kapılarının tamamen kapanmaması için gerekli tedbirlerin uygulanması temennisiyle…
