1944 Gerede Depreminin Yıl Dönümü
Bugün, Gerede ilçesinde 1 Şubat 1944 tarihinde yaşanan ve literatüre “1944 Gerede Depremi” olarak geçen depremin acısının 80. yıl dönümü. Kuzey Anadolu Fay Zonu’nda, Bolu-Gerede arasında gerçekleşen ve 7.3 büyüklüğündeki deprem, binlerce kişinin hayatını kaybetmesine neden olmuştu.
Yıkıcı Depremin Detayları
1 Şubat 1944 tarihinde sabah saat 06.23’te meydana gelen deprem, 7.4 şiddetindeydi ve başta Gerede olmak üzere, Bolu’nun bütün ilçelerinde, Ankara’nın bir bölümünde, Zonguldak ve Çankırı’da büyük hasara yol açtı. Depremin merkez üssü Bolu’nun Gerede ilçesiydi.
Depremin etkilediği bölge, Abant’tan Ilgaz’a kadar 200 km uzunluğunda ve 25 km genişliğinde bir alanı içine alıyordu. Bu alan içerisinde büyük can kaybı ve ağır yapı hasarı meydana geldi. Kandilli Rasathanesi’nin verilerine göre, aynı gün akşam saatlerine kadar 22 irili ufaklı artçı sarsıntı yaşandı.
Depremin etkisiyle, Çanakkale, Dikili, Kula, Simav, Yenişehir, Kayseri, Turhal, Sinop, Sivas, İzmir, Antalya, Terme, Şarkikaraağaç, Gümüşhane ve Erzincan’da hafif hissedildi. Ancak, en fazla zarar gören bölgeler arasında Bolu, Gerede ve Düzce kazaları ile Çankırı’nın Çerkeş, Zonguldak vilayetinin Safranbolu kazası yer alıyordu.
Depremin Yarattığı Zorluklar ve Yardım Çalışmaları
Deprem, kış mevsiminde meydana gelmişti ve yoğun kar yağışı nedeniyle yollar kapanmış, telekomünikasyon hatları zarar görmüştü. Bu durum, Gerede’deki hasarın ilk etapta tam olarak değerlendirilememesine sebep oldu.
İlk bilgilere göre, Gerede’de 100 ölü ve 200 yaralı olduğu belirlendi. Ancak, bu bilgilerin kesinliği, kapanan yollar ve iletişim hatlarındaki sorunlar nedeniyle uzun süre netleşmedi. İçişleri Bakanlığı, deprem bölgesine yardım gönderilmesi ve koordinasyonun sağlanması için önlemler aldı.
Depremin Ardından
Depremin üzerinden beş gün geçtikten sonra Gerede’de normal hayata dönüş başladı. Çarşı açıldı, geçici barakalar inşa edildi ve Kızılay tarafından sağlanan yardımlarla ihtiyaçlar karşılandı. Ancak, Gerede’de yıkılan binalar nedeniyle halkın birçoğu çadırlarda veya barakalarda yaşamaya devam etti.
Gerede ve Bolu’da toplam 3.959 kişi hayatını kaybederken, 20.000’den fazla bina yıkıldı. Bugün, yaşanan acının 80. yıl dönümünde, o dönemdeki zorluklar ve dayanışma hatırlanıyor. Bu büyük deprem, Türkiye tarihinin en fazla can kaybının yaşandığı 3. büyük depremi olarak kayıtlara geçti.
(Haber: Münire Karabulut)
