Kastamonu’da 14. yüzyıldan kalma Türk yerleşimlerine ait kazılar tüm heyecanıyla devam ediyor.
UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Mahmut Bey Camii, halk arasında ‘Çivisiz Cami’ olarak biliniyor. Bu tarihi caminin bulunduğu Kasaba Köyü’nde yapılan kazı çalışmaları ile 14. yüzyıldaki Türk yerleşiminin gün yüzüne çıkarılması hedefleniyor.
Kastamonu Valiliği’nin himayelerinde ve Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı (KUZKA) koordinasyonunda yaklaşık dört yıldır süren çalışmalar sonucunda, Mahmut Bey Camii 2023 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dahil edildi. “Anadolu’nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Direkli ve Kirişli Camileri” kategorisinde tescillenen cami ile ilgili projeler ve çalışmalar hızla ilerliyor.
Kastamonu Müze Müdürlüğü koordinesinde, Karabük Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Anar Azizsoy’un akademik danışmanlığında başlatılan arkeolojik kazılar, caminin hemen 50 metre uzağında yer alan hamamda yoğunlaşmış durumda. Bu hamamın da 1366 yılında inşa edildiği düşünülüyor. Kazıların ilerlemesiyle, Mahmut Bey Camii’nin çevresinde başka yapılar ve mezarların varlığı da ortaya çıkarılacak.
“Geçtiğimiz yıl itibarıyla Mahmut Bey Camii çevresinde kazı çalışmasına başladık”
Prof. Dr. Anar Azizsoy, yürütülen kazı çalışmalarıyla ilgili bilgi vererek, “2022 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü izni ile başladığımız Türk-İslam dönemi yüzey araştırmalarının üçüncü sezonunu bu yıl tamamladık. Kasaba Köyü’nde bir hamamın olduğunu gördük. Yaptığımız araştırmalarla buradaki kazı çalışmalarına başladık. Mahmut Bey Camii, 1366 yılında Candaroğulları’ndan Mahmut Bey tarafından inşa edildi” dedi.
“Hamamın dışında ciddi manada bir Türk yerleşim dokusunun var olduğunu kanıtlayan yapılar da var”
Azizsoy, hamamın dışında Türk yerleşim dokusunu kanıtlayan yapıların bulunduğunu belirterek, “Türk kültüründe gelenek olarak cami yapımıyla birlikte hamam inşası da gerçekleştirilir. Biz de Mahmut Bey Camii ile bağlantısını bu yıl yaptığımız kazı ile ortaya çıkaracağımızı umuyoruz. Cami ile hamam arasındaki mesafe 52 metre. Yoğun olarak bu bölgede Türk kimliğinin kültürünün varlığını somut olarak belgeleyecek yapılar mevcut” ifadelerini kullandı.
“Hamamın da camiyle eşdeğer olduğunu düşünüyoruz”
Mahmut Bey Camii’nin hamamının da 14. yüzyılda yapıldığını öne süren Prof. Dr. Azizsoy, “Kazı çalışmaları ve planlanan restorasyonlar sürecek. Diğer yapılar da beylik dönemine ait olduğundan, ilerleyen dönemlerde yapılacak araştırmalar daha fazla netlik kazandıracaktır” şeklinde konuştu.
“Yerleşim yerinde yapılacak kazı çalışmalarıyla bu dokunun rengi değişecektir”
Kasaba köyünün tarihi birikimine dikkat çeken Azizsoy, “Kastamonu, Türk yerleşiminin ilk Hüsamettin Çoban ile birlikte merkez edinmiş olduğu bir yer. Kasaba köyü de Çobanoğulları ve Candaroğulları döneminde yerleşim alanı olarak kullanılmıştır. 14. yüzyıl ile 17. yüzyıl arasında burada 25 bin kişilik bir nüfus olduğunu biliyoruz. Dolayısıyla burada ciddi bir tarihi miras bulunmaktadır” dedi.
Mahmut Bey Camii Hakkında
Kastamonu’nun Merkez ilçesine bağlı Kasaba köyünde yer alan Mahmut Bey Cami, bindirme tekniği ile inşa edilmesi nedeniyle ‘Çivisiz Cami’ olarak anılmaktadır. 1366 yılında Candaroğulları Beyliği Dönemi’nde Mahmut Bey tarafından inşa edilen cami, 17,9×11,55 metre boyutlarındadır. Dış duvarları moloz taşla inşa edilen caminin içi tamamen ahşap malzeme ile kaplanmıştır. Anadolu Türk mimarisinde önemli bir yere sahip olan Mahmut Bey Camii, iç mekan süslemeleri ile dikkat çekmektedir.
(Haber Merkezi)