Kocaeli’de bulunan Kilezdere Kemer Köprüsü, tarihi derinliği ve mimari zarafetiyle göz kamaştırıyor.
Kocaeli’de 16. yüzyılda inşa edilen Kilezdere Kemer Köprüsü, günümüzdeki yerinden 50 metre ileriye taşınmış olsa da, tarihi ve mimari özellikleriyle dikkat çekmeye devam ediyor. Başiskele ile İzmit ilçeleri arasındaki Salim Dervişoğlu Caddesi üzerinde bulunan bu köprü, III. Murad’ın annesi Nurbanu Sultan’a yakınlığıyla bilinen Canfeda Hatun tarafından yaptırılmıştır. Köprü, Yuvacık Barajı’na su sağlayan Kirazdere’den adını alıyor.
Köprü, yapımından sonra birçok kez onarım çalışmalarına maruz kalmış ve 1998’de demiryolu inşaatı sırasında orijinal yerinden sökülerek yaklaşık 50 metre ileri taşınmıştır. Günümüzde araç trafiğine kapalı olan bu yapı, mimarisiyle göz kamaştırıyor.
Tarihi Değer ve Ticari Katkı
Araştırmacı-yazar Emin Öztürk, köprünün tarihi hakkında önemli bilgiler sunuyor. Öztürk, “Kilezdere Kemer Köprüsü, Osmanlı sarayında Kethüda unvanına sahip, haremde önemli görevler üstlenen ve III. Murad’ın annesi Nurbanu Sultan’a yakın olan Canfeda Hatun tarafından yaptırılmış. Gelirlerinin bir kısmını hayır işlerine harcayan Canfeda Hatun’un, İstanbul ve İzmit’te bu köprü gibi birçok eseri bulunuyor” diyor.
Bu tarihi yapı, dönemin ticari hareketliliğine büyük katkı sağlamış. “Halk arasında ‘Kemer Köprü’ olarak da bilinen bu tarihi yapı, ismini Yuvacık Barajı’na su sağlayan ve Kilezdere olarak bilinen Kirazdere’den alıyor. Köprü, dönemin ünlü minyatür sanatçısı Matrakçı Nasuh’un çizimlerinde de yer bulmuş. Nasuh’un çizimlerinde köprü, 3 büyük ve 6 küçük gözlü olarak ayrıntılı bir şekilde resmedilmiş. Bu minyatürler sayesinde Kilezdere Kemer Köprüsü’nün tarihi değeri, yalnızca sözlü anlatımlarda değil, görsel olarak da günümüze taşınmış” ifadelerini kullanıyor.
Mimari Özellikler ve Dayanıklılık
Köprünün mimari özellikleri de oldukça ilgi çekici. Öztürk, köprünün her bir gözünün yükseklik ve genişlik bakımından farklı olduğunu belirtiyor. “Bu yapısal farklılıklar, köprünün dayanıklılığını artırmak ve altından geçen akıntının hızına göre suyu daha verimli şekilde yönlendirmek amacıyla yapılmış. Köprünün üst kısmı, yani tabliyesi, 57 metre uzunluğunda ve 5 metre genişliğinde. Bu da onun o dönemdeki araç ve yaya geçişleri için yeterli genişlikte olduğunu gösteriyor” diye ekliyor.
Öztürk, köprünün geçmişte birçok onarım gördüğünü de vurguluyor. “Kilezdere Kemer Köprüsü, 1998 yılında İzmit kent içi demiryolu inşaatı çalışmaları sırasında orijinal yerinden yaklaşık 50 metre aşağıya taşındı. Günümüzde araç trafiğine kapalı olan köprü, hala Osmanlı dönemine ait değerli bir miras olarak dikkat çekiyor” ifadeleriyle köprünün önemini bir kez daha hatırlatıyor.
(Haber Merkezi)
