Duygusal zeka (EQ) son zamanlarda IQ ’dan daha fazla popüler olmuştur. IQ bilgiyi kolay öğrenme, anlama ve uygulamadır. Matematik becerisi, mantık ve problem çözme kabiliyetidir. EQ ise bilgiden ziyade duyguları ve düşünceleri anlama ve diğer insanlara kendini doğru bir şekilde ifade etme kabiliyetidir.
Duygusal Zeka Nedir?
Duygusal zeka, kendimizin ve diğer insanların duygu veya düşüncelerini anlamak ve anlamlandırmaktır. Duygusal zeka bireyin kendi duygu ve düşüncelerini anlaması kadar diğer bireylerin duygu ve düşüncesini de anlamayı kapsadığından sosyal zeka olarak da isimlendirilir. Duygusal zeka toplam dört aşamadan oluşur.
- İlk aşama empatidir. Empati başkalarının duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışmak ve yaptıkları hareketlerin nedenlerini kendilerini o kişinin yerine koyarak anlamlandırmaktır.
- İkinci aşama negatif duygularla başa çıkmaktır. Hayatın birçok alanında kızgınlık, öfke gibi negatif duygularla karşılaşırız. Duygusal zekaya sahip olan insanlar hem kendi hem de diğer bireylerin negatif duygularıyla başa çıkabilir.
- Üçüncü aşama bireyin kendi duygu ve düşüncelerini kontrol altında tutmasıdır. Bireyin kendini ifade etmesi kadar hangi duygularını ve düşüncelerini karşısındakiyle paylaşacağına karar vermesi de çok önemlidir.
- Son aşama bireyin kendi duygu ve düşüncelerini diğer bireylerin duygu ve düşünceleriyle karşılaştırıp ona uygun davranmasıdır.
Duygusal Zeka Nasıl Gelişir?
Sosyal zeka olarak da bilinen duygusal zeka çevresel faktörlere bağlıdır. Duygusal zekanın gelişimi aileye, arkadaşlara ve iş hayatına bağlı olarak değişikler gösterir. Duygusal zeka ilk olarak aile ortamında şekillenmeye başlar. Aile ortamında duygu ve düşüncelerinin karşılığını alan çocuğun duygusal zekası gelişmeye başlar. Duygusal zekanın bilimsel olarak geliştirilmesi mümkündür.
Duygusal Zeka Gelişim Aşamaları Nelerdir?
Duygusal zeka gelişim aşamaları şu şekilde sıralanabilir;
- Duyguları ifade etmekten çekinmemek duygusal zeka gelişimi için en önemli kuraldır. Hissettikleri insanları kırmadan ve üzmeden söylemek duygusal zekanın gelişmiş olmasına bir örnektedir.
- Duyguları tanımlamak en az ifade etmek kadar zordur. Birey ne hissettiğini ancak doğru bir şekilde anlarsa karşısındakine kendini doğru bir şekilde anlatabilir. Kendi hissettiğini anlamlandıramayan birey kendisini doğru ifade edemeyecektir.
- Tarafsız olmak iletişim açısından çok önemlidir. Kendini haklı gören birey karşısındaki insanı anlamaya çalışmayacaktır. Duygusal zekası gelişmiş olan birey kendi duygularını bir kenara bırakıp tarafsız bir göz olarak olaya bakmalıdır.
- Başkalarının duygu ve düşüncelerini önemsemek duygusal zekayı geliştirme yolunda önemli rol oynar. Duygusal zekası gelişmiş bireyler karşı taraftaki insanın duygu ve düşüncelerine katılmıyor olsa bile kendilerini onun yerine koyarak neden böyle düşündüğünü anlamaya çalışır ve böylelikle duygusal zekanın en önemli etmeni olan empati kazanımını hayatlarına katarlar.
- Duygusal zekayı geliştirmenin diğer bir aşaması ise eleştirilere açık olmak ve eleştirel olmaktır. Diğer insanları eleştirmekten ve eleştirilmekten korkmayan bireyler kendilerini daha net ifade edebilmektedir.
- Her zaman öğrenmeye açık olmak duygusal zekayı geliştirmenin diğer bir yoludur. Her zaman öğrenmeye açık olan kişiler duygusal zekalarını kısa sürede geliştireceklerdir.
- Bilimsel destek almak duygusal zekayı geliştirmenin en etkili yöntemidir. Duygusal zeka gelişimi için bireyin oyun topluluklarına ve seminerlere katılması önemlidir.
(Haber Merkezi)
