Elli yıl öncesi Gerede’sinde motorlu araç tek tüktü henüz. Nakliye, at eşek sırtında ya da onların çektiği araba veya kızaklarla yapılırdı. Esnaf haliyle saraç, semerci, nalbanttı… İstanbul’u Anadolu’ya bağlayan en önemli karayolu (E-5) Kasabamızın çarşısından geçerdi. Hacı Emin Efendi Cami mevkii terminal bölgesiydi. Yazıhaneler, büfe, lokanta ve çayhaneler… buradaydı. Otobüsler mola vermeseler bile yolcu indirip bindirirlerdi. Gelen otobüslere büyüklü küçüklü satıcılar simit, çay, gazoz tekleme portakal satmak üzere koşuştururlardı. Otobüslere yolcu verme simsarlara (yazıhane çığırtkanı) aitti. Avaz avaz bağırırlardı. ‘’Bolu, Düzce, Hendek Adapazarı, İzmit, İstanbul, İstanbul, İstanbul, veya beklemeden Ankara, Ankara, Ankara… geç hemşerim geç… Atla, atla. Hadi hayırlı yolculuklar. Arada komisyon ya da komisyoncular aracı yolcu kapma kavgaları da yaşanırdı. Yıldan yıla taşıt sayısı artıp çarşı tıkanınca Gerede’ye teğet yeni yol yapıldı. Karayolları çok hareketlenmiş ilçemizin çevresindeki akaryakıt istasyonları (ofis) otobüs ve sair araçlarla dolup taşmaktaydı. Derken otoyol devreye girdi ve kimileri kapanmak zorunda kalan ofisleriyle Gerede ulaşımdaki önemini kaybetti.
Kartpostallardaki eski Gerede hep duygulandırmıştır beni. Çoğu bahçe içinde iki üç katlı ve kiremit tavanlı evleri; kuzeydeki Arkut Dağı’nın yamacından birbiri ardından güneşe ve ovaya bakardı. Safranbolu, Beypazarı, gibi pek sanatsal iddiası olmasa da bize ve geçmişimize ait olduğundan güzeldi. Yok ettik.
Yaylalarımızda da evler başlangıçta taş toprak ve ağaçtı. Çatıları (bedavra’ydı) çok da güzeldiler. Tuğla ve beton oraları da bozdu.
Belediyemizin yayla evleri ile ilgili düzenleme yapma girişimini duyunca sevindim.
Ormanda ikamet mecburiyet değildir. Plan ve projeler yapılmalı. Geleceğe güzellikleri bırakmak düşünülmelidir. Düzenlilik çaba ve enerji ( dirayet) gerektirir. Hadi hayırlısı.
