Eski Romalıların zenginleri hamamlarda toplanırlar, tıka basa yerler, içerler, eğlenirler; yediklerini kusarak çıkartırlar sonra tekrar yemeye devam ederlermiş. Yemek arzusu, insanın yaratılışıyla beraber getirdiği bir çeşit hırs ve tatmin biçimi.Bu açıdan bakıldığında; İslâm inancında ve daha önceki inançlarda insanın yeme-içmeyle ilişkisi birtakım yasaklarla daima sınanmıştır. Ramazan orucu, pazartesi- Perşembe oruçları, az yemeyle ilgili hadisler, israfla ilgili yasaklar vb. hep Müslümanı, midesinin kontrolünü elinde tutmaya yöneliktir. Bu amaç, bu denetim hayatın her dönemi için geçerlidir. Ve bunu yerine getirmek bir ibadettir, yani kulluktur. Aksi ise haddi aşmaktır.
Peygamberimiz tüm hayatı boyunca mideye hakim olmanın, onu tıka basa doldurmamanın, az yemenin yani mideye hükmetmenin en güzel örneklerini sergilemiştir. Bu konuda da İslâmın israfı yasakladığını yaşantısı ile göstermiştir. Sanırım Hz. Ayşe’nin bir rivayetine göre “Resulullah ölünceye kadar, Muhammed ailesi buğday ekmeğini üst üste üç gün doyuncaya kadar yememiştir.” Dikkat edin bırakın yemeği, ekmektir söz konusu olan…
****
Hayatımda birkaç kez, açık büfe ikramın olduğu mekânlarda konaklamak zorunda kaldım. Orada sergilenen israf ve nimete karşı şımarıklığın boyutlarını gördüm. Deyim yerindeyse insanlığımdan utandım. Hele hele çocukların, tabaklarını lebaleb doldurup, üç beş lokma aldıktan sonra çeşitli bahanelerle artık bırakmaklarına aile büyüklerinin yaklaşımı beni çileden çıkarttı. Yetişkinler de zaten pek farklı değildi. Midelerin abur cubur, tıka basa doldurulması bir yana israfın da deyim yerindeyse kralı vardı.
***
Açık büfe rezaletinin hac-umre ziyaretlerinde de aynen yaşandığını gidenlerin anlattıklarından öğrendiğim için yazıyorum bunları. Allah rızası için yapılan önemli bir ibadetin, Allah’ın rızasına hiç de uygun olmayan bir yöntemle yerine getirilmesi ne kadar doğrudur?
Soruyorum:
– İsraf İslâm’da haram mıdır?
– Elbette.
– Açık büfe olayında israf söz konusu mudur?
– Evet. İsraf tüm boyutlarıyla vardır.
– O halde?…
***
Açlık çekenlerin yüz binlerle ifade edildiği bir dünyada; pek çok yiyeceğin çöpe gitmesine sebebiyet vererek sözümona ibadet etmek ne derece İslâmidir?
Çeşit çeşit yiyeceklerle tıka basa doldurulmuş bir mideyle, bizim standartlarımıza göre ömrü aç geçmiş Hz. Peygamberimizin kabrinin yeşil kubbesi karşısında saf tutup dua etmek ne derece samimi bir davranıştır? İhlâsla ne kadar bağdaşır?
***
Diyanet İşleri Başkanlığımızın tez elden bu açık büfe olayına müdahil olup, açık büfe değil de belki “zenginleştirilmiş tabldot” adı altında yemek çeşidini 4-5’le sınırlandırarak bu yüz kızartıcı uygulamaya son vermesi gerekir diye düşünüyorum. Tabi bu açık büfe uygulamasını oteller yapıyor ama Diyanet İşleri (patron-müşteri) konumunda olduğu için hem şirketler hem
de kendi aracılığı ile giden Müslümanlar için böyle bir talepte bulunabilir ve bulunmalıdır da.
D.İ.B. Hac Dairesi Başkanı Sn. Ergün Yücel kardeşimin konuya ilgi göstermesini bekliyorum. Sesimi duyar inşallah.
Kalın sağlıcakla…
